Bibliodrama/ Pastoraal psychodrama

onze werkwijze in de opleiding: zie na praktische gegevens!

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PRAKTISCHE GEGEVENS

Bibliodramaopleidingsmodules 2023                               

De bibliodrama-opleiding is gecombineerd met de opleiding psychodrama.

De verdere informatie. o.a. data en kosten vind je onder Actueel.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

INTERESSANT!
Psychodrama en preken,
 module voor predikanten en pastores

Data: in overleg
De preekvoorbereiding en de praktijk van het preken

Elke preek kan een verrassing zijn, voor de predikant, voor het gehoor.
Psychodrama of Bibliodrama gebruiken voor de preekvoorbereiding is de verrassing toelaten.
De leesroosters reiken de tekst aan. Steeds licht daar wel een boodschap in op.
De verrassing echter moet uit de tekst bevrijd worden.
De schriftschrijver of de /het beschrevene ontmoet de predikant, wanneer deze de tekst letterlijk binnengaat.
Dat is de ene basisvorm van actualisatie.
Het werken vanuit de beleving van de luisteraar is de andere.
Bibliodrama kent voor beide vormen diverse aanpakken.
Deze komen de deelnemer ter beschikking in de loop van de module.

Verrassing en verdieping kunnen zo het preken fascinerend maken

Op aanvraag wordrt deze module eventueel in company gegeven.

Bij voldoende belangstelling worden in overleg de data vastgelegd (10 losse middagen of vijf dagen of een andere variant).
De module is ook dan, indien gewenst, onderdeel van de opleiding tot bibliodramaleider, kan echter ook los worden gevolgd.
Ook is het mogelijk een groep te vormen en als groep aan de module deel te nemen.

Kosten: in overleg.



----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 DE BIBLIODRAMA OPLEIDING

ONS DOEL

Onze opleiding is er op gericht, dat deelnemers na deze basisopleiding zelfstandig bibliodramatische werkvormen binnen de context van hun eigen werk kunnen gebruiken, zowel met groepen als individueel. En ook feitelijk gaan gebruiken. 

Bibliodrama wordt aangeboden door “Het Dean-huis”.

Het Dean-huis is vanaf 1981 een werkcentrum geweest, waar vooral bibliodrama werd ontwikkeld als een verbijzondering van psychodrama. De naam Deanhuis is te danken aan de waardering die Jan Lap en Marjorie Lap-Streur koesteren voor twee bijzondere leermeesters: Dean Elefthery en Doreen Madden Elefthery. Beide Amerikaanse opleiders hebben vele "directors of psychodrama" in Nederland en elders in de wereld gevormd. Hun handelsmerk was een excellente mix tussen afstand en nabijheid, structuur en creativiteit, ratio en emotie. Veelvuldig geciteerde gevleugelde woorden als "Wiens behoefte is dit….?" en "Trust the proces!" zijn nog steeds een afglans van hun wijze manier van werken. Vanaf 1982 ontwikkelden Jan Lap en Marjorie Lap-Streur in Het Dean-huis een didactische aanpak voor het leren leiding geven aan psychodrama. Daarnaast ontstond er een gefaseerde opleiding tot leider van bibliodrama op psychodramatische grondslag, bekend als Bibliodrama volgens Het Deanhuis-model of de Lapse methode. In de loop van onze 30-jarige ervaring is er een uitgebalanceerd didactisch model ontstaan.

Opleiding “Leiding geven aan bibliodrama”

Bibliodrama: Wat is het?

Bibliodrama is een verzamelnaam voor diverse werkvormen, waarbij bijbel, heilig boek (biblio-) en actiemethodiek (-drama) met elkaar worden gecombineerd.

Gevoel in verhalen
Bibliodrama is een verzamelnaam voor diverse werkvormen, waarbij bijbel (biblio-) en actiemethodiek (drama) met elkaar worden gecombineerd. Er bestaan zogenaamde Naspeelvormen (je speelt de intocht in Jeruzalem na); Inleefvormen (je luistert naar het verhaal en duikt in één van de posities: de lamme aan de poort, de omstanders, een leerling, Jezus zelf); Midrash-vormen (je vult met elkaar in, wat de bijbel zelf niet rapporteert:: gemoedstoestanden, verlangens, verwachtingen, lessen).
De werkwijze, die wij gebruiken, komt het dichtst bij de laatste vormen. Wij proberen de combinatie tussen bijbel en psychodrama (actie) zo te maken, dat enerzijds stukken verhaal, gebeurtenissen of personen uit de bijbel op actieve wijze in beeld worden gezet. En anderzijds de actualiteit van het eigen leven van de deelnemers met die enscenering wordt verweven. Het resultaat is, dat het eigen leven “nieuw” verstaan wordt door de Bijbelse context, maar tegelijkertijd komt het gekozen Bijbelgedeelte in een “nieuw licht” te staan vanuit de dagelijkse ervaring van de deelnemers.

Bibliodrama volgens Het Dean-huis-model: Wat doen wij?

Bibliodrama zoals wij dat doen, is altijd licht, nooit dogmatisch, betrekkelijk vrij in de vorm. Wij houden ons aan de structuur van het psychodrama. Daarbij is de steeds wisselende hoofdspeler (protagonist) scheppend wat de inhoud betreft. Deze geeft de thematiek aan en werkt die uit. De director (regisseur) en de co-director zijn volgend naar de inhoud, maar ze zijn sturend naar de vorm. De groep (als die er is) is altijd participant: je uit je als koor, je krijgt een rol, je dubbelt, spiegelt, moedigt aan, enzovoort.
Voor veel deelnemers is bibliodrama een medium om bij zichzelf te komen, anderen te ontmoeten en in te spelen op Gods tegenspel.

Wat leert de cursusdeelnemer ?

Wat kun je straks?

De opleiding erop gericht bij de deelnemer het vermogen te ontwikkelen om met overtuiging en zelfvertrouwen leiding te geven aan bibliodramabijeenkomsten. 

Na de opleiding ben je in staat om de verantwoordelijkheid te nemen voor het groepsproces en je kunt leiding geven door een goede mix van structuur en controle enerzijds en vrijheid en ontwikkelingskansen anderzijds.

Je kunt gevarieerd vormgeven aan de essentiële onderdelen van een psychodrama/bibliodrama sessie, zoals warm up, interview, keuze van tekst en vraagstelling, fasen van enscenering, transitie, sharing en processing.

Je krijgt steeds beter zicht op eigen blinde vlekken en op eigen voorkeuren.

Je bent in staat om verantwoorde keuzes te maken met betrekking

• je positie: veraf en nabij;
• de tijdsperspectieven: verleden, heden, toekomst;
• het handelen: herhaling en creatief zijn
• de behoeften: eigen satisfactie versus er zijn voor de deelnemer

Onze werkwijze

Leiding geven aan bibliodrama lijkt ingewikkeld, maar door de vaste structuur van stappen is het proces glashelder. We gebruiken op hoofdlijnen de structuur van het psychodrama.

De stappen zijn:

• Warm up (vinden van een voor-speler of protagonist, een interview, de keuze van een thema en/of de keuze van een bijbelstuk).
• Actie (het opbouwen van de omgeving waarin een scène zich afspeelt, keuze van hulpspelers, het voltrekken van de actie).
• Reflectie (een overgangsgesprek, de uitwisseling van levenservaringen, het lezen van de gebruikte passage uit de bijbel en gedachtewisseling).

Bibliodrama is serieus en luchtig, verenigt ervaring en hoop, verbindt de vragen uit het verleden met onze vragen. Het brengt de oude geschiedenis van heil en hoop in ons eigen dagelijkse bestaan.

Bibliodrama wordt in een groep gedaan en soms in een individuele setting, zoals aan een ziekbed of binnen een pastoraal gesprek. Wij hebben diverse korte vormen ontwikkeld, waardoor binnen de doorgaans beperkte tijd er toch optimaal gewerkt kan worden.

Voorbeelden van toepassingen

U treft een paar toepassingen, wanneer u doorklikt naar de lectuurkast (nr 6 en 7)

Hoe zit de opleiding in elkaar?

De basisopleiding bestaat uit 6 modules van 5 dagen.
Totaal 30 dagen.

Studiebelasting van de Basisopleiding:
6x 10 dagdelen (contact en training + supervisie) + 6 x 2,5 dd (studie) = 75 dagdelen.

De opleiding voldoet aan de standaards van de FEPTO.

Wat is er bijzonder aan onze opleiding?

1. Altijd direct instappen
2. Expliciet client centered
3. Dubbel leerproces: director en co-director

Toelichting
1. De opleiding is zo opgezet, dat geïnteresseerden niet behoeven te wachten tot er een nieuwe groep start, maar dat ieder op elk moment kan instappen (na een intake gesprek).


2. We werken expliciet client centered. Dat wil zeggen, dat wij van meet af aan de grenzen van de deelnemers respecteren. We zijn ervan overtuigd, dat het eigen leertempo van onze studenten bepalend is voor de kwaliteit van hun leren; we hebben ondervonden, dat het grensoverschrijdend omgaan met een protagonist diens leren belemmert en zelden tegemoet komt aan zijn behoeften, en achteraf veeleer nieuwe probleemstof genereert.


3. We leren onze trainees een psychodrama-model waarbij zij zich zowel de rol van de director (regisseur) als de rol van opgeleide co-director eigen maken. Wij hebben de samenwerking tussen director en co-director verfijnd, in lijn met de praktijk van onze leermeesters Dean en Doreen Elefthery.(zie tekst 2 over de Elefthery’s in lectuurkast) De rol van co-director krijgt nadrukkelijk aandacht. De co-director training is zeer ondersteunend voor het bemeesteren van de director-attitude.